Παρασκευή 27 Νοεμβρίου 2009

Αρμυρή ανάμνηση

Αίμα, ψέμα,
φουρτουνιασμένη θάλασσα σε πήρε
και δεν ξαπόστασε να κάνει στάση να σε δω
δεν πήγε στο φεγγάρι το χλωμό,
καντάδα να του κάνει με τα κύματα.
γαλάζια θάλασσα με πήρε
όχι εμένα , την καρδιά μου
και με ταξίδευε σε ψαροχώρια των ανέμων
εκεί που οι ψαράδες μπλέκανε τ' αγκίστρια
με δόλωμα τις ίδιες τις ψυχές τους
απόμεινε να με κοιτάζει λυπημένο
το κρύο πρόσωπο του έρωτα
που δεν του στοίχισε μα είναι αγριεμένο
κράμα, στάλα-
στάλα τα δίνουν τα φιλιά
όχι όλα μαζί ανόητε,
μεγάλε πικροδύτη.
Θα 'ρθεις στη Θάλασσα;
-Αμ πως δεν θα 'ρθω Μαριγώ
τα γήτεια της πεθύμησα
χαστούκια της αρμύρας
κάνουν τα γερασμένα μάτια μου να κλαίνε
Αντρέα πάμε στον Μπαξέ για ψάρεμα,
λένε πως τάχατες εκεί τα ψάρια τραγουδούν
τραγούδια ξεχασμένα καθαρεύουσας
έρχονται από Σαλόνικα πετώντας
και απαγγέλοντας Καβάφη.
Αχ ρε Μαρίγω πόνεσαν τα κόκκαλά μου
και το καϊκι μου δεν σέρνει πλέον τα όνειρά μου
και σκούριασαν τα δίχτυα μου, γέμισαν φύκια
ακόμα περιμένω το πετούμενο καράβι
που θα με πάει στις ακτές του Πόντου
Κουράστηκα...Μαρίγω πάω για το τελεταίο Κεφαλόπουλο...

Σάββατο 9 Μαΐου 2009

Καταστροφή στην Ayandel

Ήταν μια πόλη που κανείς δεν ήξερε το όνομά της. Μόνο κάτι ψύθιροι μέσα μας μάς το υπέβαλαν αλλά κανείς δεν τολμούσε να το ψελλίσει. Ήταν παραθαλάσια πόλη αλλά το κέντρο της απείχει απο την ακτή κανα δυό χιλιόμετρα. Η αμμουδερή παραλία έμοιαζε τελείως παρθένα και ανέγγιχτη, με τη λεπτή χρυσή της άμμο να λαμπυρίζει κάτω το ανακριτικό φως του ηλίου. Τίποτα άλλο δεν ενοχλόυσε τη χρυσή τελειότητα της ύπαρξης της, καμιά ανθρώπινη παρέμβαση. Το χρυσό και το γαλάζιο έκαναν παθιασμένο ξεδιάντροπο έρωτα ύπο τον ερεθισμό των ματιών που κοιτάνε. Και από κει, από εκείνο τον παράδεισο , υψώνονταν δυο χιλιόμετρα μακριά τα τείχη της πόλης. Δεν ήταν τείχη συνηθισμένα, απο πέτρα και ατσάλι, παρά μόνο άμμο. Ήταν μια σκούρη άμμος, που είχε την σκληράδα της πέτρας και την κομψότητα της παραλίας, καθώς τα λεία τοιχώματά της σε έκαναν να σκεφτείς πως άμα την αγγίξεις, το χέρι σου θα γλιστρούσε σχεδόν πάνω της. Καθώς το ύψος του τοιχώματος εκτεινόταν σε περίπου 50 μέτρα, δεν μπορούσες να διακρίνεις την πόλη από πίσω. Το βάθος του ήταν επίσης γύρω στα 50 μέτρα.

Είχαμε μόλις αποβιβαστεί στην ακτή, εγώ και δύο εμπιστοί μου και θαυμάζαμε την απεραντοσύνη αυτού του ποικίλου τόπου. Ήμουν ντυμένη στα κατάλευκα για να ανακλούνται οι ακτίνες του ηλίου, γιατί βλέπετε είχε πολύ ζέστη. Πλησιάσαμε το τοίχος, και σαν να είχαμε την εντύπωση πως οι πατημασιές μας δεν αποτυπώνοντας σε αυτήν την τέλεια ακτή, πως σβήνονταν στο διάβα μας για λόγους αισθητικούς. Μόλις φτάσαμε στο τοίχος, αρχίσαμε να το παρατηρουμε , με έναν απο τους φίλους μου να το αναλύει εξωνυχιστικά. Εδώ πρέπει να σας πω για τη σκιά που υπήρχε. Μια μαυρίλα, μια κατοστροφολογία για κάτι τραγικό που ίσως συμβεί, που αφορούσε άμεσα αυτή την πόλη, φενόταν να απλώνεται νωχελικά. Δεν ένιωθα ότι με άγγιζε, αλλά o φίλος μου που εξέταζε εξωνυχιστικά το τοίχος είχε άλλη άποψη. Το τοίχος εκτεινόταν σε κάτι χιλιόμετρα περιμετρικά της πόλης, έτσι μας οδήγησε κάτω από τον καυτό ήλιο σε ένα σημείο. Εκεί το τοίχος είχε ένα κάθετο κόψιμο, που διαπερνούσε όλο το τοίχος και κατά ύψος και κατά πλάτος. Σαν να είχε πάρει κάποιος ένα μαχαίρι και τράβηξε 2 τεράστιες γραμμές και ύστερα πήρε το κομμάτι ανάμεσα που περίσσευε. Έμεινα έκπληκτή που δεν γνώριζα το κομμάτι αυτού του τοίχους και τον κοίταξα με απορημένο βλέμμα. Μπορούσες απο το στενό άνοιγμα να δεις και την απέναντι πλευρά. Παρόλ' αυτά το άνοιγμα ήταν πολύ στενό και με δυσκολία μπορούσες να περάσεις στην άλλη μεριά. Ο φίλος μου πήρε σύντομα το ύφος διανοούμενου και άρχισε να μας εξηγεί πως σε αυτό το σημείο το τοίχος ήταν πιο σκληρός από κάθε άλλο και γι' αυτό η αξιοπιστία του το καθιστούσε ιδανικό για καταστάσεις απόδρασης ή και μεταφοράς σε περιπτώσεις φυσικών καταστροφών κτλ. Μου τα τόνιζε με ιδιαίτερο στόμφο όλα αυτά παρόλο που δεν κατανοούσα τη σημαντικότητά τους τη δεδομένη στιγμή.

Και πάνω απο το τοίχος στεκόταν αυτό. Το ταβάνι που αρχιζε και πήγαζε από την πόλη και έφτανε σχεδόν μέχρι την παραλία. Οι πέτρινοι τεράστιοι σταλαγμίτες ξαπλωμένοι οριζόντια, όπως φένονταν σε μένα. Αιωρούνταν πάνω από την πόλη και το τοίχος , όμως από πάνω δεν είχαν κανένα στήριγμα, παρά μόνο από τα πλάγια, από κει δηλαδή που ξεκινούσαν, γι' αυτό πάντα απορούσα, πως γίνεται τόσο τεράστιο βάρος να στηρίζεται τόσο μακριά από το κέντρο βάρος τους. Εκτός από αυτά ποτέ δεν μου άρεσε ιδιαίτερα, ήταν σαν να έκλεινε τον ουρανό. Όμως δεν έδωσα ιδιαίτερη σημασία και συνεχίσαμε με τους φίλους μου να αγναντεύουμε τον ορίζοντα και να σουλατσάρουμε κάνοντας φιλοσοφικές συζητήσεις.

Όταν έφυγαν οι φίλοι μου έκανα βόλτα στα στενοσόκακα της πόλης, εκεί στα υψώματα που βλέπουν κατευθείαν τη θάλασσα. Τα σοκάκια είχαν εναν αέρα νησιώτικο και βασιλικό μαζί, χρώμα άσπρο, φτωχό και χρυσό, βασιλικό. Άρωμα ανατολής και πόλης που ταξίδευε στα ουράνια, κι όμως έγλειφε και τη θάλασσα στα κρυφά. Και η σκιά να μεγαλώνει. Η φήμη να πιάνει τόπο. Εκεί που αγνάντευα το πέλαγος και ανακάτευα τις μυρουδιές, η γης σείστηκε. Ήξερα πως το το τοίχος θα γκρεμιζόταν και πως οι σταλαγμίτες θα έπεφταν να μας πλακώσουν. Και τότε θυμήθηκα το σκληρό σημείο στο τοίχος που μου εξηγούσε ο φίλος μου λίγες ώρες πριν και αποφάσισα να το ριψοκινδυνέψω ώστε να καταφέρω να σώσω την οικογένειά μου που ήταν εκτός πόλης εκείνη τη στιγμή. Ενώ γινόταν παντού πανικός, η πόλη έτρεμε συθέμελα, οι κάτοικοι έτρεχαν απελπισμένοι, βγήκα με γρηγοράδα από την πόλη να βρω τους δικούς μου. Δεν άργησα να τους βρω τρομοκρατημένους σε μια γωνιά της χρυσής παραλίας. Τους είπα για το μυστικό μου σχέδιο και με ακολούθησαν με φόβο αλλά και εμπιστοσύνη. Πλησιάσαμε το άνοιγμα και ήταν όντως ακέραιο, έτσι το διαπεράσαμε. Καταφέραμε να μπούμε στην πόλη με ασφάλεια, παρόλο που το τοίχος από πάνω είχε ολοσδιόλου γκρεμιστεί και η επαφή μας με τη θάλασσα τελείως αποκοπεί. Γλιτώσαμε τον εγκλωβισμό στον υπόλοιπο κόσμο, και νιώσαμε ελεύθεροι στη ολόδικιά μας πόλη!

Παρασκευή 27 Μαρτίου 2009

Deer Hunter Critik


Ο Ελαφοκυνηγός (The deer hunter) 1678
Σύμφωνα με την κινέζικη φιλοσοφία πρέπει να δυναμώσεις κάτι για να το αποδυναμώσεις. Με αυτήν την λογική πολλές μορφές τέχνης προβάλλουν λίγη από τη φρικαλεότητα του πολέμου για να περάσουν ένα αντιπολεμικό μήνυμα. Έτσι και η ταινία “Ελαφοκυνηγός” με σκηνοθέτη τον Μάικλ Τσιμίνο στηλιτεύει την απανθρωπιά και την ματαιότητα του πολέμου του Βιετνάμ με κάτι μου μ' αρέσει να αποκαλώ “ωμή δραματικότητα”, δηλαδή δραματικότητα πέρα από την γλαφυρότητα και ωραιοποίηση που συνηθίζουν να την συντροφεύουν. Γιατί μερικές φορές πρέπει να σοκαριστείς για να προβληματιστείς, να νιώσεις φρίκη για να νιώσεις συμπόνοια μετά, να απελπιστείς για να αγωνιστείς ...
Ο Μάικλ, τον οποίο ενσαρκώνει πολύ επιτυχώς ο Ρόμπερτ Ντε Νίρο, είναι ο “μυστηριώδης της παρέας”, μια δυνατή προσωπικότητα που η ικανότητές της τον έχουν χρήσει ηγέτη στην κοινότητα. Αρέσκεται να κυνηγάει ελάφια στην άγρια φύση ( εξ ου και ο τίτλος) αλλά αυτό είναι μια περιττή πολυτέλεια όταν χτυπάει ο πόλεμος. Παρόλα αυτά μην αφήσετε τον τίτλο να σας ξεγελάσει, το κυνήγι ελαφιών δεν είναι από τα κεντρικά θέματα, αντιθέτως η σκηνές είναι λίγες, των οποίων το νόημα είναι καθαρά συμβολικό. Ο Μάικλ και ο Νικ(Κρίστοφερ Ουόκεν) είναι οι πιο δεμένοι τύποι αυτής της παρέας ρώσων μεταναστών που μετά τις κακουχίες του πολέμου θα αναπτύξουν μια ακόμα πιο ιδιαίτερη σχέση. Θα παίξουν το παιχνίδι της ρώσικης ρουλέτας στοιχηματίζοντας την ίδια τους τη ζωή προκειμένου να γλιτώσουν, το μέτωπο του πολέμου θα χαράξει τις δικές του ανεξίτηλες γραμμές μέσα τους, ακόμα και στη φαινομενικά σκληρή ψυχολογία του Μάικλ. Όμως η ζημιά του πολέμου στην ψυχή του Νικ θα είναι ως φαίνεται μοιραία, παρ όλες τις απελπισμένες προσπάθειες του φίλου του να τον επαναφέρει. Εδώ πρέπει να παρατηρήσω την εξαιρετική ερμηνεία του Κρίστοφερ Ουόκεν που καταφέρνει να μεταδώσει επιτυχώς την ψυχολογία του Νικ που καταρρέει έχοντας δεχτεί ανεπανόρθωτο πλήγμα. Δεν είναι τυχαίο άλλωστε ότι κέρδισε Όσκαρ Β' ανδρικού ρόλου.
Θεωρώ όμως και σωστό να αναφέρω κάποια αρνητικά σημεία. Πολλοί από αυτούς που την κατηγόρησαν υποστηρίζουν την ρατσιστική προβολή των Βιετναμέζων και την υπερβολή στην κακομεταχείριση των Αμερικάνων στρατιωτών. Ίσως να έχει μια δόση αλήθειας αλλά πιστεύω ότι πρέπει να αποφύγουμε την πολιτικοποίηση της ταινίας για να κατανοήσουμε το αντιπολεμικό και ανθρωπιστικό μήνυμά της.
Η ταινία είναι σχετικά μεγάλη σε διάρκεια αλλά αυτό είναι θεμιτό, καθότι εξυπηρετεί την πλήρη σκιαγράφηση των ιδιοσυγκρασιών των χαρακτήρων. Μια ταινία που προκάλεσε έντονες αντιδράσεις στην Αμερική και όχι μόνο, που αποθεώθηκε, που κατηγορήθηκε, που καταδικάστηκε, που ενέπνευσε. Η έντονη αντιαμερικανική ατμόσφαιρα παίρνει σχεδόν τη μορφή μαύρου χιούμορ σε κάποιες λιγοστές σκηνές. Όταν δε ο Μάικλ γυρίζει από τον πόλεμο πραγματοποιεί ένα κυνήγι ελαφιών όπως παλιά. Όμως τίποτα δεν είναι όπως παλιά... Εκεί θα δει στα μάτια του θύματός του την ασυγχώρητη αθωότητα της φύσης, θα νιώσει να τον διαπερνά το ρίγος της φρίκης... Γιατί αυτά τα μάτια που το καρφώνουν μοιάζουν σαν τα μαχαίρια που καρφώνει ο πόλεμος στην ανθρωπότητα...

Βαθμολογία: 8.3/10