Παρασκευή 27 Μαρτίου 2009

Deer Hunter Critik


Ο Ελαφοκυνηγός (The deer hunter) 1678
Σύμφωνα με την κινέζικη φιλοσοφία πρέπει να δυναμώσεις κάτι για να το αποδυναμώσεις. Με αυτήν την λογική πολλές μορφές τέχνης προβάλλουν λίγη από τη φρικαλεότητα του πολέμου για να περάσουν ένα αντιπολεμικό μήνυμα. Έτσι και η ταινία “Ελαφοκυνηγός” με σκηνοθέτη τον Μάικλ Τσιμίνο στηλιτεύει την απανθρωπιά και την ματαιότητα του πολέμου του Βιετνάμ με κάτι μου μ' αρέσει να αποκαλώ “ωμή δραματικότητα”, δηλαδή δραματικότητα πέρα από την γλαφυρότητα και ωραιοποίηση που συνηθίζουν να την συντροφεύουν. Γιατί μερικές φορές πρέπει να σοκαριστείς για να προβληματιστείς, να νιώσεις φρίκη για να νιώσεις συμπόνοια μετά, να απελπιστείς για να αγωνιστείς ...
Ο Μάικλ, τον οποίο ενσαρκώνει πολύ επιτυχώς ο Ρόμπερτ Ντε Νίρο, είναι ο “μυστηριώδης της παρέας”, μια δυνατή προσωπικότητα που η ικανότητές της τον έχουν χρήσει ηγέτη στην κοινότητα. Αρέσκεται να κυνηγάει ελάφια στην άγρια φύση ( εξ ου και ο τίτλος) αλλά αυτό είναι μια περιττή πολυτέλεια όταν χτυπάει ο πόλεμος. Παρόλα αυτά μην αφήσετε τον τίτλο να σας ξεγελάσει, το κυνήγι ελαφιών δεν είναι από τα κεντρικά θέματα, αντιθέτως η σκηνές είναι λίγες, των οποίων το νόημα είναι καθαρά συμβολικό. Ο Μάικλ και ο Νικ(Κρίστοφερ Ουόκεν) είναι οι πιο δεμένοι τύποι αυτής της παρέας ρώσων μεταναστών που μετά τις κακουχίες του πολέμου θα αναπτύξουν μια ακόμα πιο ιδιαίτερη σχέση. Θα παίξουν το παιχνίδι της ρώσικης ρουλέτας στοιχηματίζοντας την ίδια τους τη ζωή προκειμένου να γλιτώσουν, το μέτωπο του πολέμου θα χαράξει τις δικές του ανεξίτηλες γραμμές μέσα τους, ακόμα και στη φαινομενικά σκληρή ψυχολογία του Μάικλ. Όμως η ζημιά του πολέμου στην ψυχή του Νικ θα είναι ως φαίνεται μοιραία, παρ όλες τις απελπισμένες προσπάθειες του φίλου του να τον επαναφέρει. Εδώ πρέπει να παρατηρήσω την εξαιρετική ερμηνεία του Κρίστοφερ Ουόκεν που καταφέρνει να μεταδώσει επιτυχώς την ψυχολογία του Νικ που καταρρέει έχοντας δεχτεί ανεπανόρθωτο πλήγμα. Δεν είναι τυχαίο άλλωστε ότι κέρδισε Όσκαρ Β' ανδρικού ρόλου.
Θεωρώ όμως και σωστό να αναφέρω κάποια αρνητικά σημεία. Πολλοί από αυτούς που την κατηγόρησαν υποστηρίζουν την ρατσιστική προβολή των Βιετναμέζων και την υπερβολή στην κακομεταχείριση των Αμερικάνων στρατιωτών. Ίσως να έχει μια δόση αλήθειας αλλά πιστεύω ότι πρέπει να αποφύγουμε την πολιτικοποίηση της ταινίας για να κατανοήσουμε το αντιπολεμικό και ανθρωπιστικό μήνυμά της.
Η ταινία είναι σχετικά μεγάλη σε διάρκεια αλλά αυτό είναι θεμιτό, καθότι εξυπηρετεί την πλήρη σκιαγράφηση των ιδιοσυγκρασιών των χαρακτήρων. Μια ταινία που προκάλεσε έντονες αντιδράσεις στην Αμερική και όχι μόνο, που αποθεώθηκε, που κατηγορήθηκε, που καταδικάστηκε, που ενέπνευσε. Η έντονη αντιαμερικανική ατμόσφαιρα παίρνει σχεδόν τη μορφή μαύρου χιούμορ σε κάποιες λιγοστές σκηνές. Όταν δε ο Μάικλ γυρίζει από τον πόλεμο πραγματοποιεί ένα κυνήγι ελαφιών όπως παλιά. Όμως τίποτα δεν είναι όπως παλιά... Εκεί θα δει στα μάτια του θύματός του την ασυγχώρητη αθωότητα της φύσης, θα νιώσει να τον διαπερνά το ρίγος της φρίκης... Γιατί αυτά τα μάτια που το καρφώνουν μοιάζουν σαν τα μαχαίρια που καρφώνει ο πόλεμος στην ανθρωπότητα...

Βαθμολογία: 8.3/10